تبیین نقشِ نیّت در ارزش اخلاقی از منظر ملاصدرا

این نوشتار به بررسی نقش نیّت در ارزش اخلاقی - از منظر ملاصدرا - می‌پردازد‌‌‌‌‌‌. بر این ‌اساس‌‌‌‌‌‌، ‌چند فرض در رابطه با نقش نیّت در ارزش اخلاقی - از منظر ملاصدرا - مطرح می‌شود‌‌‌‌‌‌. این فروض به این صورت‌‌‌‌‌‌‌‌، ‌تحلیل می‌شوند که آیا نیّت از منظر ملاصدرا‌‌‌‌‌‌، ‌در ارزش‌دهی به فعل اخلاقی نقش دارد؟ بر فرض که ملاصدرا این نقش را پذیرفته باشد‌‌‌‌‌‌‌‌، ‌آیا این نقش را می‌توان به فاعل اخلاقی هم تعمیم داد؟ آیا دیدگاه او نقش یک‌جانبه وبه عبارتی یک‌سویۀ نیّت در ارزش‌دهی به فعل و فاعل اخلاقی است؟ یا این‌که می‌توان بر اساس مبانی فلسفی و عبارات ملاصدرا‌‌‌‌‌‌، ‌تبیین‌های متفاوت و در عین حال‌‌‌‌‌‌، ‌متقابلی از ارزش‌دهی در نسبت فعل‌‌‌‌‌‌‌‌، ‌فاعل و نیّت اخلاقی مطرح کرد؟ نگارنده‌‌‌‌‌‌، ‌در مقام پاسخ به این پرسش‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌، ‌ابتدا به تحلیل چیستیِ نیّت و ارزش از منظر ملاصدرا می‌پردازد‌‌‌‌. سپس به تحلیل نقش نیّت در چهار مرحله‌‌‌‌‌‌، ‌بر اساس عبارات صدرالمتألهین شیرازی‌‌‌‌‌‌، ‌پرداخته می‌شود‌‌‌‌‌‌. نهایتاً، نظر مختار‌‌، تأثیر متقابل و مستمرِّ نیت‌‌، فعل و فاعل اخلاقی در ارزش‌دهی به یکدیگر در سطوح متفاوت است‌‌.